Лекц №12
Бараа үйлчилгээний удирдлага
1. Бараа, түүний ангилал.
2. Бараары иж бүрдэл.
Зах зээлд амжилттай өрсөлдөж бусдаас түрүүлэн хэрэглэгчдийн эрэлт хэрэгцээг хангахад маркетингийн үндсэн үүрэг оршино. Харин түүнийг хэрэгжүүлэх үндсэн хэрэгсэл нь маркетингийн иж бүрдэл буюу маркетингийн хольц юм. Энэ нь байгууллагын зүгээс маркетингийн удирдлагын хэрэгжүүлэх үе шатанд урьдаас төлөвлөгдөн боловсруулагдсан байдаг. Маркетингийн хольцод дараахь элементүүд хамаарагдаж байдаг. Үүнд: Бараа, Үнэ, Хуваарилалт, Идэвхжүүлэлт зэрэг орно.
Маркетингийн төлөвлөлтийг боловсруулж хэрэгжүүлэх үндсэн чиглэл нь маркетингийн хольц бөгөөд үүн дээр тулгуурлан маркетингийн удирдлагын үйл ажиллагаа явагдаж байдаг.
Маркетингийн иж бүрдлийн элементүүдээс эн тэргүүнд бараа бүтээгдэхүүн гэсэн ойлголтыг авч үзэх шаардлагатай байдаг. Учир нь маркетингийн хольцын бусад элементүүд тэдгээрийн боловсруулалт нь бараа бүтээгдэхүүн дээр тулгуурлан хийгддэг. Маркетингийн үүднээс бараа бүтээгдэхүүнийг тодорхойлохдоо аливаа хэрэглэгчдийн эрэлт хэрэгцээг хэрхэн хангаж байгаатай нь уялдуулан тайлбарладаг. Ер нь аливаа шинжлэх ухааны үүднээс тодорхой объектыг тодорхойлохдоо тухайн шинжлэх ухааных нь өөрийнх нь зорилго, судалгааны арга зүй, түүгээр бий болох үр дүнгээс хамааран өөрийн өвөрмөц тодорхойлолтыг өгдөг. Жишээ нь: технологийн үүднээс бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэлийн процест хэрхэн орлцох байдлаар нь тодорхойлдог бол маркетингид эрэлт хэрэгцээг хэрхэн хангаж байгаа талаас нь авч үздэг.
Маркетингийн шинжлэх ухааны зорилго нь хэрэглэгчдийн эрэлт хэрэгцээг хангахад чиглэгддэг. Иймээс бараа бүтээгдэхүүн нь ихээхэн өргөн хүрээнд тодорхойлогддог бөгөөд аливаа нийгмийн этгээдийн эрэлт хэрэгцээг хангахад чиглэгдсэн биет ба биет бус үнэ цэнэт зүйлийг нийтэд нь илэрхийлдэг.
Аливаа бүтээгдэхүүний шинж чанар ач холбогдолыг зохиомжийн дараахь 3 түвшинд тодорхойлдог.
Бүтээгдэхүүний үр ашиг: Энэ нь бүтээгдэхүүнийг боловсруулах анхан шатны түвшин бөгөөд энэ түвшинд тухайн бүтээгдэхүүнийг хэрэглэгч худалдан авснаар хэрэглэдний ямар шинж чацарыг хангах^гг харуулж байгаа юм.
Бодит бараа: Энэ нь үндсэн үр ашгаас гадна тухайн бүтээгдэхүүнийг дагалдах шинжтэй бүтээгдэхүүний үзүүлэлтүүд болох таних тэмдэг, сав баглаа боодол, нэмэлт үйлчилгээ, гадаад өнгө үзэмж гэх мэт хэрэглэгчдийн хэрэгцээг шууд бус замаар хангаж үзүүлэлтүүд орно.
Хэрэглээнд гарсан бараа: бүтээгдэхүүн нь үр ашгаа хангаад дагалдах шинжтэй"үзүүлэлтээр баяжуулсны эцэст бүтээгдэхүүнийг хэрэглэгчид хүргэж өгөх хэрэглээний зааварчилгаа зөвөлгөө өгөх баталгаат хугацаа олгох зэрэг нэмэлт шинж чанаруудыг бүрдүүлж өгөх хэрэгтэй байдаг. Аливаа хэрэглэгчийн зүгээс бүтээгдэхүүнийг дээрх 3 түвшинд үнэлж худалдан авах, үнэлэх эсэхээ шийдвэрлэж байдаг. Эдгээрийг нийтэд нь барааны иж бүрдэл гэдэг.
Бүтээгдэхүүний ангилал нь тодорхойлолттойгоо уялдан тухайн бүтээгдэхүүн хэрэглэгчдийн хэрэгцээг хэрхэн хангаж байна вэ гэдгээр тодорхойлогддог.
Тухайн хэрэглээний процесст хэрхэн оролцож байна в эгэдгээр нь бараа бүтээгдэхүүнийг удаан эдэлгээтэй бараа, түргэн эдэлгээтэй бараа гэж 2 ангилна.
Эрэлт хэрэгцээнийх нь талаас өргөн хэрэглээний ба бизнесийн хэрэглээний бараа гэсэн 2 үндсэн том бүлэг хуваадаг. Өргөн хэрэглээний бараа нь хэрэглэгчдийн зах зээлийг илэрхийлж байдаг бол бизнесийн хэрэглээний бараа нь байгууллагын зах зээлийг илэрхийлж байдаг.
Өргөн хэрэглээний барааг дотор нь өдөр тутмын эрэлттэй бараа, урьдчилан сонгох бараа, онцгой эрэлттэй бараа, идэвхгүй эрэлттэй бараа гэж 4 ангилна.
1. Өдөр тутмûí эрэлттэй бараа худалдан авагчдыí зүгээс ихээхэн хүч шаарддаггүй ихээхэн стандартчилагдсан бүтээгдэхүүн байдаг. Энэ төрлийн барааг дотор нь:
- Байнгын эрэлттэй бараа: Хэрэглэгчдийн өдөр тутмын хэрэглээнд
зориулагдсан, хэрэглэгчдийн худалдан авах төлөв байдал бүрэн
тогтворжсон бараа үйлчилгээг хэлнэ. - Санамсаргүй худалдан авдаг бараа: Хэрэглэгчидэд тухайн үеийн
гэнэтийн өдөөлт бий болсноор худалдан авахад хүргэдэг бараа
үйлчилгээнүүд орно. Энэ нь ихээхэн стандартчилагдñан байх ба түүний
төлөө хэрэглэгч зориуд цаг зав, хөрөнгө хүч гарган явдаггүй бараа
үйлчилгээнүүд хамаарна. - Яаралтай тохиолдолд худалдан авдаг бараа: Зайлшгүй өдөөлтөөс
шалтгаалан тухайн бүтээгдэхүүнийг аль болсмжтой газраас нь худалдан
авдаг бараа үйлчилгээ орно.
2. Урьдчилан сонгох бараа: Энэ нь барааны хувилбаруудыг өөр хооронд нь тодорхойлогч øалгуур үзүүлэлтүүдээр нь харьцуулан үзэж цаг зав, хөрөнгө хүч зарцуулан сонгîж байгаа бараа үйлчилгээг ойлгоно. Ýдгээр бараа нь нилээд үнэтэй, өрх гэрийн хувьд хөрөнгө оруулалтын шинжтэй байдаг.
3. Онцгой эрэлттэй бараа: Энэ нь хэрэглээний гэхээсээ илүү хүний гоозүйн таашаал, дүр төрхөө бүрдүүлэх байдалтай холбогдñон хэрэглээ нь бий болдог бараа үйлчилгээг ойлгоно. Жнь: уран зураг, үнэт эдлэл, урлагын бүтээл.
4. Идэвхгүй эрэлттэй бараа: Хэрэглэгчид төдийлөн мэддэггүй мэдсэн ч худалдан авъя гэдэггүй, худалдан авснаар хэрэгцээгээ бус гачигдлаа хангаж байдаг бараа үйлчилгээг идэвхгүй бараа гэнэ.
Бизíесийн хэрэглээний бараа үйлчилгээг дотор нь дараах 3 бүлэгт хувааж үздэг.
Үйлдвэрлэлийн үндсэн материал буюу түүхий эд материал, хагас боловсруулсан бүтээгдэхүүн
Үйлдвэрлэлийн тоног техөөрөм ж буюу хүнд хөнгөн тоног төхөөрөмж
Туслах ажил үйлчилгээ буюу ажил хэргийн шинжтэй бүтээгдэхүүн үйлчилгээ зэргээс бүрдэнэ.
Барааны иж бүрдэлийн нэг гол элемент нь барааны таних тэмдэг юм.
Барааны таних тэмдэг нь өрсөлдөөний өвөрмөц давуу талыг бий болгодог. Барааны таних тэмдэг нь тодорхой баялагийг агуулж байдаг бизнесийн хуультай. Тийм учраас барааны таних тэмдэгийг бусдад шилжүүлэх бусдаас худалдан авах үйлдлүүд нь хуулиар зохицуулагдсан байдаг. Барааны таних тэмдэг нэгэнт өрсөлдөөний гол чухал хэрэгсэл учраас зохиомжийг хэрхэн бүрдүүлэх нь өрсөлдөөний стратеги тактикийн элемент болдог.
Үйлдвэрлэгчид зах зээлд бараа бүтээгдэхүүнээ гаргахдаа барааны таних тэмдэгийг ашиглаж байгаа нөхцөлд дараахь 3 шийдвэрийн аль нэгийг сонгох шаардлагатай болдог.
- Үйлдвэрлэгч өөрийн барааний тэмдэгтэйгээр зах зээлд бараа
нийлүүлэх: Энэ нь өргөн хүрээнд үйл ажиллагаа явуулдаг, өндөр нэр
хүнд бүхий үйлдвэрлэгчийн хувьд хэрэглэгддэг сонголт юм. Өөрөөр
хэлбэл тухайн үйлäвэрлэгчийн барааны таних тэмдэг нь өндөр зэрэг
дэвтэй буюу олны танил болсон байна. - Үйлдвэрлэгч нь өөрийн бүтээгдэхүүний зарим хэсгийг өөрийн
барааны таних тэмдэгтэйгээр, зарим хэсгийг зуучлаг÷ийн барааны
таних тэмдэгтэйгээр зах зээлд нийлүүлэх: Энэ нь үйлдвэрлэгч болоод
зуучлагч нь хоёулаа өндөр нэр хүнд бүхий барааны таних тэмдэгтэй,
тэдгээрийг хоёр тал нь харилцан зөвшөөрсөн тохиолдолд хэрэглэдэг
сонголт юм. Энэ сонголтыг ашигласнаар борлуулалтаа нэмэгдүүлэх, зах ззэлээ өргөжүүлэх боломжтой гэж үздэг. - Үйлдâýрлэгч нь бүтээгдэхүүний бүрэн хýмжээгээр зуучлагчийн
барааны таних тэмдэгтэйгээр зах зээлд нийлүүлэх: Энэ сонголтыг
харьцангуй жижиг компаниуд зах зээлд нэвтрэх, улмаар зах зээлээ
өргөжүүлэх үүднээс ашигладаг.
Эдгээр 3 хувилбараас гадна үйлдвэрлэгч зах зээлд бараа бүтээгдэхүүнээ ниéлүүлэхдээ дараах шèйдвэрүүдийг гаргадаг.
- Үйлдвэрлэн гаргаж буй бүх бараа үйлчилгээндээ нэг бүрчилэн
барааны таних тэмдэг хийх - Үйлдвэрлэн гаргаж буй бүх бараа үйлчилгээндээ зориулж нэгдсэн
таних тэмдэг хийх - Бүтээгдэхүүний гарал үүсэлтэй холбогдуулан хамтын таних тэмдэг
өгөх - Нэг бүрчилсэн таних тэмдэгтэй бүтээгдэхүүнтэй хослосон
байгууллагуудын худалдааны нэр өгөх: энэ хувилбарыг тухайн
бүтээгдэхүүнд байгууллагынх нь нэр йв цав тохироогүй үед ашиглах
бөгөºд бараанд . тохиоëдох янз бүрийн эрсдлийн үед пүүс
хариуцахгүй ба зөвхөн барааг үйлдвэрлэгч бүх хариуцлагыг
хүлээдгээрээ онцлог юм.
Ямарч барааны таних тэмдэг нь доорхи шаардлагыг хангасан байх шаардлагатай.
1. Барааны таних тэмдэг нь тухайн барааны ашиг тусыг
сануулсан байна.
сануулсан байна.
2. Барааны ÷анарын талаархи үнэлэмж өгөх боомжийг
хэрэглэгчидэд бүрдүүлж өгөх
хэрэглэгчидэд бүрдүүлж өгөх
3. Тухайн барааны тухай зөв баримжаалал үнэлэмжийг бий
болгох
болгох
4. Бүтээгдэхүүнийхээ өвөрмөц байдлаас хамааран бусад таних
тэмдэгээс эрс ялгарч байх
тэмдэгээс эрс ялгарч байх
Бараа бүтээгдэхүүн нь ¿йлдвэрлэл арилжааны явцад маш олон шат дамжлагыг дамждаг. Тухайлбал: тээвэрлэх, өрж хураах, хадгалах гэх мэт. Харин эдгээрийг дамжих явцдаа эцсийг хэрэглэгчийн хэрэгцээг хангаж байх гэсэн зориëт болоí шинж чанараа алдахгүй байх нь чухал юм. Энэ шаардлагыг хангахад онцгой үүрэг бүхий барааний иж бүрдлийн нэг чухал элемент бол сав баглаа боодол, хаяглалт юм. Сав баглаа боодол нь худалдааны технологийн нэг биеэ даасан асуудал болж байдаг. Сав баглаа боодлыг 3 ангилдаг. Үүнд:
- Дотоод сав баглаа боодол: бараанèé борлуулалтад нөлөөлөл үзүүлж байдаг идэвхжүүлэгч юм. Эцсийн хэрэглэгчид бараа бүтээгдэхүүнтэйгээ хамт очиж байдаг сав багëаа боодлын нэг хэлбэр юм.
- Гадаад сав баглаа боодол: Áүтээгдэхүүнийг өрж хураах хадгалах
хамгаалах зарим тохиолдолд тээвэрлэхэд зориулагдсан байна. - Тээврийн сав баглаа боодол: Áарааг тээвэрлэх явцад түүнийг гадны
янз бүрийн механик гэмтэл, тоос шороо, бохирдлоос хамгаалах, өрж
хураах зөөвөрлөхөд тохиромжтой байдлыг бий болгоход зоиулагдсан
сав баглаа боодол юм.
Сав баглаа боодол нь дараахь үүргүүдийг өөртөө хүлээж байдаг. Үүнд: тээвэрлэлтийн, хадгалалтын, реклам сурталчилгааны, хүний биед нийцтэй байх гэсэн үүргүүд юм.
Зах зээлийн нөхцөлд шинэ бараа бүтээгдэхүүнийг бий болгох, эсвэл байгаа бараа бүтээгдэхүүнийг даган зах зээлд ижил төстэй бараа орж ирэх, улмаар зах зээлээс түрэгдэн гарах үзэгдэл тасралтгүй явагдаж байдаг. Энэ үзэгдэл бий болоход нөлөөлдөг үндсэн хүчин зүйл нь зах зээлийн хөгжил буюу тухайн зах зээл дээрх хэрэглэгчдийн хэрэгцээний өөрчлөлт, хувьсалт, өрсөлдөгчийн тооны өөрчлөлт хэрэцлэгчдýд худалдан авах төлөв байдлын өөрчлөлт зэрэг болно.
Эдгээр хүчин зүйлийн нөлөөллийн үр дүнд бараа үйлчилгээ шинэчлэгдэхээс гадна бүтээгдэхүүн шинээр бий болох үйл явц байнга явагдаж байдаг. Үүнийг шинэ бүтээгдэхүүн бий болох үйл явц гэж нэрлэдэг. Аливаа бүтээгдэхүүнийг пүүс зах зээл дээр 2 аргаар бий болгож байдаг. Бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх болон худалдаалах лицåнзийг худалдан авах Өөрсдийн судалгаа шинжилгээ дээр үндэслэн шинэ бүтээгдэхүүнийг бий болгох. Хэрвээ хоёр дахь хувилбарыг үйлдвэрлэгч сонгож авсан бол энэ үйл явц нь дараахь үе шатуудаас бүрдэх болно.
1. Бүтээгдэхүүний үндсэн санааг гаргаж төсөл зохиох
2.Санааг хангах хувилбаруудыг олон чиглэл тус бүрээр боловсруулах
3.Санаануудаас сонголт хийж түүнийгээ эцсийн вариантаар
боловсруулах
боловсруулах
4.Тухайн санаанд тохирсон маркетингийн стратеги боловсруулах
5.Үйлдвэрлэлд боловсруулалтын боломжийн судалгаа хийх
6.Барааг бүтээх
7. Зах зээлд гаргаж турших
8. Эцсийн үр дүн эерэг гарвал бөөнөөр үйлдвэрлэж эхлэх Бүтээгдэхүүн цоо шинээр зах зээл дээр гарч ирэхээс эхлэн зах зээлээс гарах хүртлээ өвөрмөц шинж чанар бүхий үе шатуудыг дамждаг.
Энэхүү үйл явцыг бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөг гэнэ. Бүтээгдэхүүний
амьдралын мөчлөг нь дараах 6 үе шатаас бүрдэнэ.
• Бараа бүтээгдэхүүнийг бий болгох үе шат
• Бараа бүтээгдэхүүнийг зах зээл дээр гаргах үе шат
• Өсөлтийн үе шат
• Боловсролтын буюу тогтворжилтын үе шат
• Уналтын үе шат
• Зах зээлээс түрэгдэн гарах үе шат
Эдгээр үе шатууд нь тус бүрдээ өөрийн онцлогтой бөгөөд энэ үе шат бүрд
баримтлах маркетингийн удирдлагын стратеги төлөвлөлт нь өөр өөр байх
шаардлагатай байдаг.
баримтлах маркетингийн удирдлагын стратеги төлөвлөлт нь өөр өөр байх
шаардлагатай байдаг.
Лекц №13
Барааны амьдралын мөчлөгийг удирдах нь
Çàõ çýýëä àìæèëòòàé ºðñºëäºæ áóñäààñ ò¿ð¿¿ëýí õýðýãëýã÷äèéí ýðýëò õýðýãöýýã õàíãàõàä ìàðêåòèíãèéí ¿íäñýí ¿¿ðýã îðøèíî. Õàðèí ò¿¿íèéã õýðýãæ¿¿ëýõ ¿íäñýí õýðýãñýë íü ìàðêåòèíãèéí èæ á¿ðäýë áóþó ìàðêåòèíãèéí õîëüö þì. Ýíý íü áàéãóóëëàãûí ç¿ãýýñ ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûí õýðýãæ¿¿ëýõ ¿å øàòàíä óðüäààñ òºëºâëºãäºí áîëîâñðóóëàãäñàí áàéäàã. Ìàðêåòèíãèéí õîëüöîä äàðààõ ýëåìåíò¿¿ä õàìààðàãäàæ áàéäàã. ¯¿íä: Áàðàà, ¿íý, õóâààðèëàëò, Èäýâõæ¿¿ëýëò çýðýã îðíî.
Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéã áîëîâñðóóëæ õýðýãæ¿¿ëýõ ¿íäñýí ÷èãëýë íü ìàðêåòèíãèéí õîëüö áºãººä ¿¿í äýýð òóëãóóðëàí ìàðêåòèíãèéí óäèðëàãûí ¿éë àæèëëàãàà ÿâàãäàæ áàéäàã.
Ìàðêåòèíãèéí èæ á¿ðäëèéí ýëåìåíò¿¿äýýñ ýí òýðã¿¿íä áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í ãýñýí îéëãîëòûã àâ÷ ¿çýõ øààðäëàãàòàé áàéäàã. Ó÷èð íü ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí áóñàä ýëåìåíò¿¿ä òýäãýýðèéí áîëîâñðóóëàëò íü áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í äýýð òóëãóóðëàí õèéãääýã. Ìàðêåòèíãèéí ¿¿äýííñ áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã òîäîðõîéëîõäîî àëèâàà õýðýãëýã÷äèéí ýðýëò õýðýãöýýã õýðõýí õàíãàæ áàéãààòàé íü óÿëäóóëàí òàéëáàðëàäàã. Åð íü àëèâàà øèíæëýõ óõààí òîäîðõîé îáú¸êòûã òîäîðõîéëîõäîî òóõàéí øèíæëýõ óõààíûã íü ººðèíéõ íü çîðèëãî, ñóäàëãààíû àðãà ç¿é, ç¿¿ãýýð áèé áîëîõ ¿ð ä¿íãýýñ õàìààðàí ººðèéí ºâºðìºö òîäîðõîéëîëòûã ºãäºã. Æèøýý íü: òåõíîëîãèéí ¿¿äíýýñ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ¿éëäýðëýëèéí ïðîöåñò õýðõýí îðîëöîõ áàéäëààð íü òîðõîéëäîã áîë ìàðêåòèíãä ýðýëò õýðýãöýýã õýðõýí õýíãàæ áàéãàà òàëààñ íü àâ÷ ¿çäýã.
Ìàðêåòèíãèéí øèíæëýõ óõààíû çîðèëãî íü õýðýãëýã÷äèéí ýðýëò õýðýãöýýã õàíãàõàä ÷èãëýëãääýã. Èéìýýñ áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í íü èõýýõýí ºðãºí õ¿ðýýíä òîäîðõîéëîãääîã áºãººä àëèâàà íèéãìèéí ýäãýýäèéí ýðýëò õýðîýãöýýã õàíãàõàä ÷èãëýãäñýí áèåò áà áèåò áóñ õàðèí òýð øèíæ¿¿äýýð äàìæèí õ¿íä õ¿ðýõ àøèã òóñûã õóäàëäàí àâäàã.
Àëèâàà á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíæ ÷àíàð à÷ õîëáîãäîëûã çîõèîìæèéí äàðààõ ãóðâàí ò¿âøèíä òîäîðõîéëäîã.
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿ð àøèã áóþó áîäîæ îëñîí á¿òýýë÷ ñàíàà Ýíý íü á¿òýýãäýõ¿¿íèéã áîëîâñðóóëàõ àíõàí øàòíû ò¿âøèí áºãººä ýíý ò¿âøèíä òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õýðýãëýã÷ õóäàëäàí àâñíààð õýðýãëýýíèé ÿìàð øèíæ ÷àíàðûã õàíãàõûã õàðóóëæ áàéãàà þì. ªºðºº õýëáýë óã áàðààíä øèíãýñýí ¿íäñýí ¿ð àøèã áóþó àøèã òóñûã íü îéëãîíî. Òóõàéëáàë óíäààã õ¿ì¿¿ñ àìíûõàà öàíãààã ãàðãàõ ãýæ àâäàã. Òýãâýë óíäààíû àìíû öàíãààã ãàðãàõ ¿éë÷èëãýý áóþó àøèã òóñ íü áàðààíû ýõíèé ò¿âøèí íü áîëíî.
Áîäèò áàðàà: ýíý íü ¿íäñýí àøãààñ ãàäíà òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã äàãàëäàõ øèíæòýé á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä áîëîõ òàíèõ òýìäýã, ñàâ áàãëàà áîîäîë, íýìýëò ¿éë÷èëãýý ãàäààä ºí㺠¿çýìæ ãýõ ìýò õýðýãëýã÷äèéí õýðýãöýýã øóóä áóñ çàìààð õàíãàõ ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä îðíî. ªºðººð õýëáýë á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íäñýí àøèã òóñûã õýðýãëýã÷äýä áîäèòòîéãîîð õ¿ðãýõ èëýðõèéëë¿¿ä áàãòàíà. Àëèâàà áàðàà ìýäðýãäýõ áîëîí ¿ë ìýäðýãäýõ øèíæ¿¿äèéí àëü àëèíûã íü àãóóëæ áàéäàã.
Õýðýãëýýíä ãàðñàí áàðàà: á¿òýýãäýõ¿¿í íü ¿ð àøãàà õàíãààä äàãàëäàõ øèíæòýé ¿ç¿¿ëýëòýýð áàÿæóóëñíû ýöýñò á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õýðýãëýã÷èä õ¿ðãýæ ºãºõ õýðýãëýýíèé çààâàð÷èëãàà çºâºë㺺 àãàõ áàòàëòãààò õóãàöàà îëãîõ çýðýã íýìýëò øèíæ ÷àíàðóóäûã á¿ðä¿¿ëæ ºãºõ õýðýãòýé áàéäàã. Õàìãèéí ýíãèéí áàéäëààð òîäîðõîéëâîë íýãýíò áîäèòòîé áèé áîëñîí áàðààã õýðýãëýý áîëãîõîä ÷èãëýãäñýí á¿õ øèéäâýð¿¿ä áàãòàíà.
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé àíãèëàë íü òîäîðõîéëîëòòîéãîî óÿëäàí òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿í õýðýãëýã÷äèéí õýðýãöýýã õýðõýí õàíãàæ áàéíà âý ãýäãýýð òîäîðõîéëîãääîã. ªºðººð õýëáýë ìýäðýãäýõ áàéäëûí ò¿âøèíãýýð íü ¿ë ìýäðýãäýõ, ìýäðýãäýõ áàðàà ãýæ õî¸ð àíãèëàõ áºãººä ìýäðýãäýõ áàðààã äàðààõ áàéäëààð àíèëíà.
Òóõàéí õýðýãëýýíèé ïðîöåññò õýðõýí îðîëöîæ áàéíà âý ãýäãýýð íü áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã óäààí ýäýëãýýòýé áàðàà, ò¿ðãýí ýäýëãýýòýé áàðàà ãýæ 2 àíãèëíà. Ò¿ðãýí ýäýëãýýòýé áàðàà ãýäýã íü àøèãëàëòûí öººí õýäýí ìº÷ëºãò îðîîä õýðýãëýãäýýä äóóñ÷èõäàã áàðàà þì. Óäààí ýäýëãýýòýé áàðàà ãýäýã íü àøèãëàëòûí õýä õýäýí ìº÷ëºãò îðîõîä ýäýëãýý äààäàã ýä ìàòåðèàëûí øèíæòýé ç¿éëñ þì.
¯ë ìýäðýãäýõ áàðàà ãýäýã íü ¿éë÷èëãýý áºãººä õýðýëýã÷èä ¿éë àæèëëàãàà, àøèã õîíæîî, ñýòãýë õàíàìæ õýëáýðýýð õóäàëäààëàãäàõ á¿õ ç¿éëñèéã õýëíý.
Ýðýëò õýðýãöýýíèéõ íü òàëààñ ºðãºí õýðýãëýýíèé áà áèçíåñèéí õýðýãëýýíèé áàðàà ãýñýí 2 ¿íäñýí òîì á¿ëýãò õóâààäàã. ªðãºí õýðýãëýýíèé áàðàà íü õýðýãëýã÷äèéí çàõ çýýëèéã èëýðõèéëæ áàéäàã áîë áèçíåñèéí õýðýãëýýíèé áàðàà íü áàéãóóëëàãûí çàõ çýýëèéã èëýðõèéëæ áàéäàã. Õýðýãëýã÷èä ººðñäèéí õóâèéí áîëîí ºðõèéõºº õýðýãöýýíä çîðèóëàí õóäàëäàí àâäàã áàðààã ºðãºí õýðýãëýýíèé áàðàà ãýíý. Áèçíåñèéí çîðèóëàëòòàé áàðàà ãýäýã íü áóñàä áàðààã ¿éëäâýðëýõýä øóóä áîëîí øóóä áóñààð õýðýãëýãääýã áàéãóóëëàãóóäûí õóäàëäàí àâäàã áàðàà þì. Çàðèì áàðààã ýöñèéí õýðýãëýã÷èä òºäèéã¿é áàéãóóëëàãóóä ÷ õóäàëäàí àâàõ òîõèîëäîë áàéäàã.
ªðãºí õýðýãëýýíèé áàðààã äîòîð íü õýðýãëýã÷äèéí õóäàëäàí àâàõ áàéäëààð ºäºð òóòìûí ýðýëòòýé /òîõèðîìæòîé/ áàðàà, óðüä÷èëàí ñîíãîõ /äýëã¿¿ðèéí/ áàðàà, îýöãîé ýðýëòòýé áàðàà, èäýâõã¿é ýðýëòòýé áàðàà ãýæ äºðºâ àíãèëíà.
ªäºð òóòìûí ýðýëòòýé áàðàà õóäàëäàí àâàã÷äûí ç¿ãýýñ õ¿÷ ÷àðìàéëò øààðääàãã¿é èõýýõýí ñòàíäàðò÷èëàãäñàí á¿òýýãäýõ¿¿í áàéäàã. Õýðýãëýã÷ õóäàëäàí àâàõäàà áîäîæ òýýíýãýëçýëã¿éãýýð, õõîðîíä æèøèæ õàðüöóóëàëã¿éãýýð áàéíãà øóóä õóäàëäàí àâäàã áàðààã õýëíý. Ýíý òºðëèéí áàðààã äîòîð íü:
Áàéíãûí ýðýëòòýé áàðàà: Õýðýãëýã÷äèéí ºäºð òóòìûí õýðýãëýýíä çîðèóëàãäñàí, õýðýãëýã÷äèéí õóäàëäàí àâàõ üºëºâ áàéäàë á¿ðýí òîãòâîæñîí áàðàà ¿éë÷èëãýýã õýëíý.
Ñàíìñàðã¿é õóäàëäàí àâäàã áàðàà: Õýðýãëýã÷èäýä òóõàéí ¿åèéí ãýíýòèéí ºäººëò áèé áîëñíîîð õóäàëäàí àâàõàä õ¿ðãýäýã áàðàà ¿éë÷èëãýýí¿¿ä îðíî. Ýíý íü èõýýõýí ñòàíäàðò÷èëàãäñàí áàéõ áà ò¿¿íèé òºëºº õýðýãëýã÷ öàã çàâ, õºðºí㺠õ¿÷ ãàðãàí ÿâäàãã¿é áàðàà øéë÷èëãýý õàìààðíà.
ßàðàëòàé òîõèîëäîëä õóäàëäàí àäâàã áàðàà: Çàéëøã¿é ºäººëòººñ øàëòãààëàí òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã àëü áîëîìæòîé ãàçðààñ íü õóäàëäàí àâäàã áàðàà ¿éë÷èëãýý îðíî.
Óðüä÷èëàí ñîíãîõ áàðàà: Ýíý íü áàðààíû õóâèëáàðóóäûã ººð õîîðîíä íü òîäîõîéëîã÷ øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿äýýð íü õàðüöóóëàí ¿çýæ öàã çàâ, õºðºí㺠õ¿÷ çàðöóóëàí ñîíãîæ áàéãàà áàðàà ¿éë÷èëãýýí¿¿ä þì. Õýðýãëýã÷ áàðààã õóäàëäàí àâàõäàà áàðààíû õýìæýý, ºí㺠¿çýìæ, çàãâàð, ¿íý çýðãýýð íü õàðüöóóëàëò õèéæ áàéæ õóäàëäàí àâäàã áàðàà. Ýäãýýð áàðàà íü íèëýýä ¿íýòýé, ºðõ ãýðèéí õóâüä õºðºí㺠îðóóëàëòûí øèíæòýé áàéäàã.
Îíöãîé ýðýëòòýé áàðàà: Ýíý íü õýðýãëýýíèé ãýõýýñýý èë¿¿ õ¿ãèé ãîîç¿éí òààøààë, ä¿ð òºðõºº á¿ðä¿¿ëýõ áàéäàëòàé õîëáîãäîí õýðýãëýý íü áèé áîëäîã áàðàà ¿éë÷èëãýýã îéëãîíî. Õýðýãëýã÷ õóäàëäàí àâàõûí òóëä èõýýõýí ÷àðìàéëò ãàðãàäàã, õýðýãëýã÷èä ò¿¿íèé òàíèõ òýìäãèéã íü îíöãîé àíõààð÷ óéãààã¿é õººöºëäºæ áàéæ îëæ àâäàã áàðàà. Æèøýý íü óðàí çæðàã, ¿íýò ýäëýë, óðëàãûí á¿òýýë, àâòîìàøèí
Èäýâõèã¿é ýðýëòòýé áàðàà: Õýðýãëýã÷èä òºäèéëºí ìýääýãã¿é ìýäñýí ÷ õóäàëäàí àâàõûã õ¿ñäýãã¿é áàðàà ¿éë÷èëãýýã èäýâõã¿é áàðàà ãýíý. Çàðèì ýíý òºðëèéí áàðàà íü õóäàëäàí àâñíààð õýðýãöýýãýý áóñ ãà÷èãäàëàà õàíãàæ áàéäàã. Áèçíåñèéí õýðýãëýýíèé áàðàà ¿éë÷èëãýýã äîòîð íü äàðààõ 3 á¿ëýãò õóâààíà.
¯éëäâýðëýëèéí ¿íäñýí ìàòåðèàë áóþó ò¿¿õèé ýä ìàò?õèàë, õàãàñ áîëîâñðóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿í
¯éëäâýðëýëèéí òîíîã òºõººðºìæ áóþó õ¿íä õºíãºí òîíîã òºõººðºìæ.
Òóñëàõ àæèë ¿éë÷èëãýý áóþó àæèë õýðãèéí øèíæòýé á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý çýðãýýñ á¿ðäýíý. Òóñëàõ ìºòåðèàë ºðãºí õýðýãëýýíèé òîõèðîìæòîé áàðààòàé òºñòýé áºãººä ¿¿íä áè÷ãèéí õýðýãëýë, àæ àõóéí çîðèóëàëòòàé áàðààíóóä îðíî.
Áàðààíû èæ á¿ðäëèéí íýã ãîë íëåìåíò íü áàðààíû òàíèõ òýìäýã þì. Áàðààíû òàíèõ òýìäýã íü áàðààã ºðñºëäºã÷èéí áàðàà ¿éë÷èëãýýíýýñ ÿëãàæ, óã õóäàëäàã÷èéí áàðàà ¿éë÷èëãýýã èæèëñãýõýä çîðèóëàãäñàí íýð, òýìäýã, áèëýã òýìäýã, çóðàã áóþó ºí㺠çóðààñíû õîñëîë þì. Òàíèõ òýìäãèéí íýð ãýäýã íü íýðëýæ äóóäàæ áîëîõ òàíèõ òýìäãèéí õýñýã þì.
Õóâèéí òàíèõ òýìäýã ãýäýã íü õóäàëäààíû /Ẻíèé áîëîí æèæèãëýíãèéí/ ãàçðóóäûí áîëîâñðóóëñàí òàíèõ òýìäýã.
¯éëäâýðäëýã÷èéí òàíèõ òýìäýã, ¿éëâðýëýã÷èéí áèé áîëãîñîí áîëîí ò¿ðýýñýýð àâñàí òàíèõ òýìäýã.
Áàðààíû òýìäýã òàíèõ òýìäýãèéí íýð, áó¸àä á¿ðýëäýõ¿¿í õýñãèéã õýðýãëýõ õóäàëäàã÷èéí ýðõèéã áó¸äààñ õàìãààëñàí ººðººð õýëáýë ýðõèéí õàìãààëàëòûã õàíãàñàí áàðààíû òàíèõ òýìäýã þì.
Áàðààíû òàíèõ òýìäýã íü ºðñºë人íèé ºâºðìºö äàâóó òàëûã áèé áîëãîäîã. Áàðààíû òàíèõ òýìäýã íü òîäîðõîé áàÿëãèéã àãóóëæ áàéäàã áèçíåñèéí õóóëüòàé. Òèéì ó÷ðààñ áàðààíû òàíèõ òýìäýãèéã áóñäàä øèëæ¿¿ëýõ áóñäààñ õóäàëäàí àâàõ ¿éëäë¿¿ä íü õóóëèàð çîõèöóóëàãäñàí áàéäàã. Áàðààíû òàíèõ òýìäýã íýãýíòü ºðñºë人íèé ãîë ÷óõàë õýðýãñýë ó÷ðààñ çîõèîìæèéã õýðõýí á¿ðä¿¿ëýõ íü ºðñºë人íèé ñòðàòåãè òàêòèêèéí ýëåìåíò áîëäîã.
¯éëäâýðëýã÷èä çàõ çýýëä áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íýý ãàõãàõäàà áàðààíû òàíèõ òýìäýãèéã àøèãëàæ áàéãàà íºõöºëä äàðààõ
Øèéäâýðèéí àëü íýãèéã ñîíãîõ øààðäëàãàòàé áîëäîã.
- ¯éëäâýðëýã÷ ººðèéí áàðààíû òýìäýãòýéãýýð çàõ çýýëä áàðàà íèéë¿¿ëýõ. Ýíý íü ºðãºí õ¿ðýýíä ¿éë àæèëëàãàà ÿþóóëäàã, ºíäºð íýð õ¿íä á¿õèé ¿éëäâýðëýã÷èéí õóâüä õýðýãëýãääýã ñîíãîëò þì. ªºðººð õýëáýë òóõàéí ¿éëäâýðëýã÷èéí áàðààíû òàíèõ òýìäýã íü ºíäºð çýðýã äýòâýé áóþó îëíû òàíèë áîëñîí áàéíà.
- ¯éëäâýðëýã÷ íü ººðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé çàðèì õýñãèéã ººðèéí áàðààíû òàíèõ òýìäýãòýéãýýð, çàðèì õýñãèéã çóó÷ëàãèéí áàðààíû òàíèõ òýìäýãäýéãýýð çàõ çýýëä ºíäºð íýð õ¿íä á¿õèé áàðààíû òàíèõ òýìäýãòýé, òýäãýýðèéã 2 òàë íü õàðèëöàí çºâøººðñºí òîõèîëäîëä õýðýãëýäýã ñîíãîëò þì. Ýíý ñîíãîëòûã àøèãëàñíààð áîðëóóëàëòàà íýìýãä¿¿ëýõ, çàõ çýýëýý ºðãºæ¿¿ëýõ áîëîìæòîé ãýæ ¿çäýã.
- ¯éëäâýðëýã÷ íü á¿òýýãäýõ¿¿íèé á¿ðýí õýìæýýãýýð çóó÷ëàã÷èéí áàðààíû òàíèõ òýìäýãòýéãýýð çàõ çýýëä íèéë¿¿ëýõ: Ýíý ñîíãîëâûã õàðüöàíãóé æèæèã êîìïàíèóä çàõ çýýëä íýâòðýõ, óëìààð çàõ çýýëýý ºðãºæ¿¿ëýõ ¿¿äíýýñ àøèãëàäàã.
Áàðààíû òàíèõ òýìäýã íü äîîðõè øààðäëàãûã õàíãàñàí áàéõ øààðäëàãàòàé.
- Áàðààíû òàíèõ òýìäýã íü òóõàéí áàðààíû òóñûã ñàíóóëñàí áàéíà.
- Áàðààíû ÷àíàðûí òàëààðõè ¿íýëýìæ ºãºõ áîëîìæèéã õýðýãëýã÷èäýä á¿ðä¿¿ëæ ºãºõ
- Òóõàéí áàðààíû òóõàé çºâ áàðèìóààëàë ¿íýëýìæèéã áèé áîëãîõ
- Á¿òýýãäýõ¿¿íèéõýý ºâºðìºö áàéäëààñ õàìààðàí áóñàä òàíèõ òýìäýãýýñ ýðñ ÿëãàð÷ áàéõ
Áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í íü ¿éëäâýðëýë àðèëæààíû ÿâöàä ìàø îëîí øàò äàìæëàãûã äàìæäàã. Õàðèí ýäãýýðèéã äàìæèõ ÿâöäàà ýöñèéã õýðýãëýã÷èéí õýðýãöýýã õàíãàæ áàéõ ãýñýí çîðèëò áîëîí øèíæ ÷àíàðàà àëäàõã¿é áàéõ íü ÷óõàë þì. Ýíý øààðäëàãûã õàíãàõàä îíöãîé ¿¿ðýã á¿õèé áàðààíû èæ á¿ðäëèéí íýã ÷óõàë ýëåìåíò áîë ñàâ áàãëàà áîîäîë, õàÿãëàëò þì. Ñàâ áàãëàà áîîäîë íü õóäàëäààíû òåõíîëîãèéí íýã áèåý äààñàí àñóóäàë áîëæ áàéäàã. Ñàâ áàãëàà áîîäëûã ãóðàâ àíãèëäàã. ¯¿íä:
Ãàäààä ñàâ áàãëàà áîîäîë: á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ºðæ õóðààõ õàäãàëàõ õàìãààëàõ çàðèì òîõèîëäîëä òýýâýðëýõýä çîðèóëàãäñàí áàéíà.
Òýýâðèéí ñàâ áàãëàà áîîäîë: áàðààã òýýâýðëýõ ÿâöàä ãàäíû ÿíç á¿ðèéí ìåõýíèê ãýìòýë, òîîñ øîðîî, áîõèðäîëîîñ õàìãààëàõ, 纺âºðëºõ, ºðæ õóðààõàä çîðèóëàãäñàí ñàâ áàãëàà áîîäîë þì.
Ñàâ áàãëàà áîîäîë íü äàðààõ ¿¿ðã¿¿äèéã ººðòºº õ¿ëýýæ áàéäàã. ¯¿íä: òýýâýðëýëòèéí, õàäãàëàëòûí, ðåêëàìíû ñóðòàë÷èëãààíû,õ¿íèé áèåä íèéöòýé áàéõ ãýñýí ¿¿ðã¿¿ä þì. Ñàâ áîîäëûí ñàëøã¿é õýñýã íü øèøãî áóþó õàÿëàëò þì. Ýíý íü áàðààíû òóõàé ìýäýýëëèéã òóõàéëáàë õààíà, õýäèéä, õýí ¿éëäâýðëýñýí, íàéðëàãà îðö ÿìàð áàéõ áîëîõ, õýðýãëýõ æóðàì áîëîí áàðààíû íýð òàíèõ òýìäãèéã áàãòààñàí õýñýã þì.
Çàõ çýýëèéí íºõöºëä øèíý áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã áèé áîëãîõ, ýñâýë áàéãàà áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã äàãàí çàõ çýýëä èæèë òºñòýé áàðàà îðæ èðýõ, óëìààð çàõ çýýëýýñ ò¿ðýãäýí ãàðàõ ¿çýãäýë òàñðàëòã¿é ÿâàãäàæ áàéäàã. Ýíý ¿çýãäýë áèé áîëîõîä íºëººëäºã ¿íäñýí õ¿÷èí ç¿éë íü çàõ çýýëèéí õºãæèë áóþó òóõàéí çõà çýýë äýýðõ õýðýãëýã÷äèéí õýðýãóýýíèé ººð÷ëºëò, õóâüñàëò, ºðñºëäºã÷èéí áàéäëûí ººð÷ëºëò çýðýã áîëíî.
Ýäãýýð õ¿÷èí ç¿éëèéí íºëººëëèéí ¿ð ä¿íä áàðàà ¿éë÷èëãýý øèíý÷ëýãäýõýýñ ãàäíà á¿òýýãäýõ¿¿í øèíýýð áèé áîëîõ ¿éë ÿâö áàéíãà ÿâàãäàæ. ¯¿íèéã øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í áèé áîëãîõ ¿éë ÿâö ãýæ íýðëýäýã.
Àëèâàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ï¿¿ñ çàõ çýýë äýýð 2 àðãààð áèé áîëãîæ áàéäàã.
- Á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ¿éëäâýðëýõ áîëîí õóäàëäààëàõ ëèçèíãèéí õóäàëäàí àâàëò àâàõ
- ªºðñäèéí ñóäàëãàà øèíæèëãýý äýýð ¿íäýàñëýí ¿èíý á¿òýýãäýõ¿¿íèéã áèé áîëãîõ.
Лекц №14
Үнийн удирдлага
¯íý áà òîãòîîõ àðãóóä
¯íý ãýäýã íü ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí ÷óõàë ýëåìåíò áºãººä ÿìàð÷ áèçíåñ ýðõëýã÷èéí ºìíº òàâèãäàæ áàéäàã íýã ÷óõàë àñóóäàë þì.
Õàìãèéí òîâ÷õîíîîð ¿íý ãýäýã áîë á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýíèé õýìæýý ÷àíàðò òîõèðñîí òºëáºðèéí õýìæýý þì. Ìàðêåòèíãèéí òàëààñ íü àâ÷ ¿çâýë ¿íý ãýäýã áîë áàðàà ¿éë÷èëãýýã õóäàëäàí àâàõ áîëîí ýçýìøèõèéí òóëä ñîëèëöîæ áóé ìºí㺠áîëîí áóñàä ¿íýëýãäýõ¿éö ç¿éëñ /áàðàà áà ¿éë÷èëãýý/ þì. Õýðýãëýã÷èéí ç¿ãýýñ àâ÷ ¿çâýë ¿íý íü ¿íý öýíèéã õýìæñýí õýìæ¿¿ð ãýæ îéëãîæ áîëíî. Çàðèì áàðààíû õóâüä ¿íý íü óã áàðààíû ÷àíàðûí òàëààðõ îéëãîëò, ¿íý öýíýä íºëººëäºã. ¯íý öýíý ãýäýã áîë õàðüöàíãóé îéëãîëò þì. ¯íý öýíý íü õýðýãëýã÷èéí ¿íý öýíýò ç¿éëèéí òóõàé ¿çýë áîäîë, òóõàéí áàðàà ¿éë÷èëãýýã õ¿ñýí õ¿ëýýæ áóé áàéäëààñ õàìààðíà.
Áàéãóóëëàãà ººðèéí áàðàà ¿éë÷èëãýýíä àíõíû òîãòîîõ áºãººä áóñàä ç¿éëñèéí íºëººãººð ¿íèéí ººð÷ëºëò áàéíãà õèéãäýæ áàéäàã. ¯íý íü ï¿¿ñèéí àøèãò øóóä íºëººëäºã ó÷èð ìàðêåòèíãèéí ìýðãýæèëýí¿¿äèéí õóâüä ¿íý òîãòîîõ íü áàñ íýãýí ÷óõàë øèéäâýð áîëäîã.
Çàõ çýýëèéí íºõöºëä ï¿¿ñ áçòýýãäýõ¿¿íèéõýý ñóóðü ¿íèéã òîãòîîõîä äàðààõ àðãà ç¿éã àøèãëàíà. Áàðààíä ¿íý òîãòîîõ çóðãààí ÷èãëýë áàéäàã.
1. Øèíý íýðèéí áàðààíä ¿íý òîãòîîõ: øèíý áàðàà ãýæ çîõèîã÷èéí ýðõ íü õàìãààëàãäñàí öîî øèíý áàðààã õýëíý. Øèíý áàðààã öîî øèíý áàðàà, äóóðàéìàë øèíý áàðàà ãýæ2 àíãèëàõ áºãººä òóñ á¿ðäýý ¿íý òîãòîîõ çàð÷èì íü ººð ººð áàéíà. Öîî øèíý áàðààíä ¿íý òîãòîîõîä “äýýæ àâàõ”, “çàõ çýýëä áàòòàé íýâòðýõ” ãýñýí 2 ñòðàòåãèéã àëü íýãèéã õýðýãëýíý. Äýýæ àâàõ ñòðàòåãèé ãýäýã íü øèíý á¿òýýãäýõ¿¿íèéã çàõ çýýëä íèéë¿¿ëäýã. Õýðýãäýã÷äèéí ñîíèðõîë, õóäàëäàí àâàëò áóóðàõààð ààæèìààð ¿íèéã íü õÿìäðóóëäàã. Çàõ çýýëä áàòòàé íýâòðýõ ñòðàòüåãè ãýäýã íü çàõ çýýëýý õóðäàí ýçëýæ ººðèéí áàéð ñóóðèà áýõæ¿¿ëýõèéí òóëä á¿òýýãäýõ¿¿íäýý õàðüöàíãóé õÿìä ¿íý òîãòîîæ çàõ çýýëä íèéë¿¿ëäýã. Ýíý ñòðàòåãèéã èõ ìýäðýìòãèé çàõ çýýë äýýð àøèãëàõ íü èë¿¿ ¿ð ä¿íòýé áàéäàã.
2. Áàðààíû íýð òºðëèéí áîäëîãûí õ¿ðýýíä ¿íý á¿ðä¿¿ëýõ: òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿í íü áàðààíû íýã íýð òºðºëä áàãòàæ áàéãàà íºõöºëä ýíý àðãààð ¿íý òîãòîîýî. ªºðººð õýëáýë áàéãóóëëàãà áàðààíû íýðèéí öîãöîîð á¿õýëä íü àøèã îëîõ ¿íèéí ñèñòåìèéã áîëîñðóóëíà.
3. Ãàçàð ç¿éí çàð÷ìààð ¿íý òîãòîîõ: óëñ îðíû ºíöºã áóëàí á¿ðò áàéãàà õýðýãëýã÷äýä ÿëãààòàé ¿íý õýðýãëýõýä ýíý àðãûã àøèãëàíà. Õóäàëäàí àâàã÷èä õ¿ðýõ çàðäàë íü ººð ººð áàéäàã ó÷ðààñ ýíý àðãûã õýðýãëýõ íü èë¿¿ òîõèðîìæòîé áàéäàã. Ýíý àðãà íü äàðààõ õýëáýð¿¿äòýé.
4. Õîðîãäîëòîé áà òîîöîîíû ¿íý òîãòîîõ: òîîöîîã óðüä÷èëàí õèéëãýõ, èõ õýìæýýíèé áàðàà õóäàëäàõ, óëèðàë öàã àãààðûí áàéäëûã ¿ë õàðãàëçàí áîðëóóëàëò õèéëãýõ çîðèëãîîð ýíý àðãûã àøèãëàäàã.
5. ßëãàâàðò ¿íý òîãòîîõ: õàðèëöàã÷èéí ºâºðìºö îíöëîãîîñ õàìààð÷ ººðèéí ¿íýä áàéíãà ººð÷ëºëò õèéõ õýðýãòýé áîëäîã.
¯íý íü äàðààõ ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýäýã.
- ¯éëäâýðëýëò áîðëóóëàëò ¿éë÷èëãýýã èäýâõæ¿¿ëýõ
- Õÿãààðëàãäìàë íººöèéã çîõèñòîé õóâààðèëàõ
- Çàõ çýýëèéí ºðñºë人íä áàéðàà àëäàõã¿é áàéõ ãîë ò¿ëõýö õºø¿¿ðýã áîëíî.
- ¯íý ýðýëò íèéë¿¿ëýëòèéí õàðèëöààã çîõèöóóëàõ
- ¯íèéí ÷óõàë ¿¿ðýã íü àìüäðàëûí ÷àíàðûã äýýøë¿¿ëäýã
- ¯íý íü ¿éëäâýðëýã÷, õýðýãëýã÷, çóó÷äûí õîîðîíäûí õàðèëöàà—, ¿éë àæèëëàãààíû ø¿òýëöýýã ñàéæðóóëàí èäýâõæ¿¿ëäýã
- Çàðäëûí õýìæ¿¿ðèéí ¿¿ðýã
- ¯íèéí óðàìøóóëàõ ¿¿ðýã çýðýã þì.
¯íý òîãòîîõ ãýñýí ¿íäñýí 3 àðãà: ªðòºãò ¿íäýñëýí ¿íý òîãòîîõ, Ýðýëòýä ¿íäñýñëýí ¿íý òîãòîîõ, ªðñºë人íä ¿íäýñëýí ¿íý òîãòîîõ
ªðòºãò ¿íäýñëýí ¿íý òîãòîîõ: Íýãæ á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íèéã òîãòîîõäîî íýãæ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õèéõýä çàðöóóëñàí çàðäàë äýýð íýãæ á¿òýýãäýõ¿¿íýýñ îëîõ àøãèéã íýìæ òîãòîîäîã. Ýíý àðãûã ãîë ìºí ÷àíàð íü ªÐÒªÃ+ÀØÈÃ-ààð òîäîðõîéëîãäîæ áàéäàã ÿâäàë þì. Ýíý àðãûã æèæèãëýíãèéí áà Ẻíèé õóäàëäàà÷èä èõ ºðãºí àøèãëàäàã.
Ýðýëòýä ¿íäýñëýí ¿íý òîãòîîõ: ýíý àðãà íü àøãàà íýìýãä¿¿ëýõ çîðèëãî òàâüæ áàéãàà ï¿¿ñ¿¿äèéí õóâüä õàìãèéí ºðãºí õýðýãëýãääýã. ¯¿íèéã òîãòîîõäîî ýðýëòèéã çàðäàëòàéãàà õàðüöóóëæ òîãòîîäîã.
ªðñºë人íä ¿íäýñëýí ¿íý òîãòîîõ: Õóäàëäàã÷ ¿íýý çàõ çýýëèéí ¿íýòýé òýíö¿¿ãýýð ýñâýë ò¿¿íýýñ äîîãóóð, äýýã¿¿ð òîãòîîæ áîëíî. Áàéãóóëëàãûí óäèðëàãà òºãñ ºðñºë人íòçàõ çýýëèéí ¿åä ýíý àðãûã àøèãëàõ íü èë¿¿ òîõèðîìæòîé. ¯íèéã ýíý àðãààð òîãòîîõîä õÿëáàð áàéäàã.
Áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íä àíõíû ¿íý òîãòîîõ íü 6 ¿å øàòûã äàìæèí õýðýãæäýã.
1. ¯íý á¿ðä¿¿ëýëòèéí çîðèëãî áîëîí õÿãààðëàëòóóäûã òîãòîîõ: Áàéãóóëëàãûí ç¿ãýýñ òóõàéí çàõ çýýëä äýýð àæèëëàõ çîðèëãîî ¿íýýð äàìæóóëàí õýðýãæ¿¿ëäýã. Òóõàéí áàéãóóëëàãûí çîðèëãî íü àìüäðàõ ÷àäâàðûã õàíãàõ, ºíäºð àøèã îëîõ, çàõ çýýëýý ºðãºæ¿¿ëýõ ãýõ ìýò ÿíç á¿ð áàéíà. Áàéãóóëëàãûí ìàðêåòèíãèéí áîëîí ñòðàòåãèéí òºëºâëºãººíä ¿íý ÿìàð ¿¿ðýãòýéã òîäîðõîéëîõ íü ¿íèéí çîðèëòûã òîäîðõîéëæ áóé õýðýã þì. ßìàð çîðèëãî òàâüæ áóéãààñ ¿íèéí ò¿âøèí õàìààðíà. ¯íýíä íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éëñèéã ¿íèéí õÿçãààðëàëò ãýæ íýðëýãäýã. ¯¿íä: òóõàéí áàðààíû àíãè, áàðàà, òàíèõ òýìäãèéí ýðýëò, áàðààíû øèíýëýã áàéäàë, á¿òýýãäýõ¿¿íèé àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí ¿å øàò, ¿éëäâýðëýë áîëîí ìàðêåòèíãèéí çàðäàë, ãàíö áàðàà ýñâýë áàðààíû á¿õýë øóãàì ýñýõ, ¿íèéã ººð÷ëºõºä ãàðàõ çàðäàë, ºðñºë人íò çàõ çýýëèéí òºðºë, ºðñºëäºã÷èéí ¿íý ãýõ ìýò. Áàðààíû àíãè ãýäýã íü òîäîðõîé íýð òºðëèéã èëýðõèéëíý. Æèøýý íü àâòîìàøèí, áàðàà ãýäýã íü ìàøèí õóäàëäàí àâàã÷èéí ñîíèðõîë, õýðýãöýýã èëýðõèéëíý.
2. Ýðýëòèéã òîäîðõîéëîõ: Áàéãóóëëàãûí òîãòîîñîí ¿íý íü çàõ çýýëèéí ýðýëòýä òîõèð÷ áàéõ õýðýãòýé áºãººä ýíý íü õýðýãëýã÷äèéã ººðòºº òàòàõ ãîë ç¿éë áîëæ áàéäàã.
3. ¯éëäâýðëýëèéí çàðäëûã òîîöîõ: Òóõàéí çàõ çýýë äýýðõ ýðýëò áàðààíû õàìãèéí äýýä ¿íèéã òîãòîîõ áîëîìæèéã îëãîæ áàéäàã áîë õàìãèéí áàãà ¿íèéã ¿éëäâýðëýëèéí çàðäàë òîãòîîæ ºãäºã.
4. ªðñºëäºã÷èéí ¿íýä ñóäàëãàà õèéõ: òóõàéí çàõ çýýë äýýðõ õàìãèéí áîëîìæèéí ¿íý íü ºðñºëäºã÷èéí ¿íèéí òóñëàìæòàéãààð çàõ çýýë äýýð òîãòîæ áàéäàã. ¯éëäâýðëýã÷ ººðèéí áàðààíû ÷àíàðûí ò¿âøèíãýýð õàìààðàí ¿íýý ºðñºëäºã÷èéí ¿íýýñ äýýã¿¿ð ýñâýë äîîãóóð òîãòîîæ áîëíî. ªðñºë人íèé ¿íèéã àøèãëàõ íü ººðèéí áàðàà, íèéë¿¿ëýëòèéí íýð òºðëèéã õàìãààëàõ à÷ õîëáîãäîëòîé áàéäàã.
5. ¯íý á¿ðä¿¿ëýõ àðãàà ñîíãîõ: Äýýðõ ¿å øàòóóäàä àøèãëàñàí àðãûã àøèãëàí ¿éëäâýðëýã÷ áàðààíû ¿íèéã òîãòîîõ ¿íäñýí 3 àðãààñ ñîíãîëò õèéäýã.
6. Ýöñèéí ¿íý òîãòîîõ: ¯íý á¿ðä¿¿ëýõ àðãóóäûí çîðèëãî íü ¿íèéí õýëáýëçëèéã áàãàñãàæ áàðààíû ýöñèéí ¿íèéã áîäèòîé òîãòîîõîä îðøäîã. Ãýõäýý ýöñèéí áàéäëààð ¿íý òîãòîîõäîî ¿éëäâýðëýã÷ õýäýí íýìýëò áàðèìëàëûã õàðãàëçàí ¿çäýã. ¯¿íä:
¯íèéã õ¿ëýýõ õýðýãëýã÷èéí ñýòãýëç¿é
¯éëäâýðëýã÷èéí ¿íèéí áîäëîãî
Çàõ çýýëèéí ¿éë àæèëëàãààíä îðîëöîã÷äîä ¿íý ÿàæ íºëººëó áàéãàà çýðýã þì.
Лекц №15
Хуваарилалтын удирдлага
1. Õóâààðèëàëòûí ñóâãèéí ìºí ÷àíàð, çîðèëãî, ¿¿ðýã à÷ õîëáîãäîë
2. Áººíèé áà æèæèãëýíãèéí õóäàëäààíû ¿¿ðýã
3. Òýýâðèéí áîëîí àãóóëàõûí àæ àõóéí ¿éë àæèëëàãààíû ¿¿ðýã
Ìàðêåòèíãèéí õóâààðèëàëòûí ñóâàã ãýæ áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éë÷ëýã÷äýýñ õýðýãëýã÷äýä õ¿ðãýõòýé õîëáîãäñîí á¿õèé ë ¿éë àæèëëàãààã õýëíý. Àëèâàà êîìïäàíèé øèëæ ñîíãîñîí ýíý ñóâãèéí ¿éë àæèëëàãàà íü ìàðêåòèíãèéí áóñàä øèéäâýðò íèëýýä õ¿÷òýé íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Èéìä êîìïàíèéí õóâààðèëàëòûí ñóâàã íü ñîíãîõ ¿éë àæèëëàãààã áîðëóóëàëòûí õýëáýð íºõöºëººñ øóóä õàìààðíà. Èõýíõ ¿éëäâýðëýã÷äèéí õóâüä áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã çóó÷ëîàã÷äààð äàìæóóëæ çàõ çýýëä ãàðãàõ ñîíèðõîë èõ. ¯¿íèé ó÷èð íü ¿éëäâýð÷ëýã÷èäýä çóó÷ëàã÷äûí ¿¿ðýã ã¿éöýòãýõ õ¿í õ¿÷ äóòìàã /ñàíõ¿¿ãèéí íººöººð/ ýíý ¿éë àæèëëàãààã ã¿éöýòãýõýä ìàø èõ öàã õóãöàà àëääàã. Ò¿¿íä çîðèóëñàí çàðäàë èõýýð ãàðíà. Ýíý á¿õíèéã õýìæèæ áóñàä ¿éë àæèëëàãààíä çàðöóóëàõ íü ÷óõàë áàéäàã. ̺í çîðèëòîò çàõ çýýëèéí ýðýëòýä òîõèðñîí áàðàà ¿éë÷èëãýýã áèé áîëãîæ ººðèé㺺 ¿éëäâýðëýëèéí ¿ð àøãèéã õýìíýõ áîëîìæ îëãîæ ºãäºã. ¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷ õî¸ðûã õîëáîæ ¿éë÷èëäýã õýðýãñëèéã ººðººð õýëáýë áàéãóóëëàãà õ¿ì¿¿ñèéí çóó÷ëàã÷ ãýíý.
Áàðààíû õºäºë㺺íèé çóó÷èä,
õóäàëäààíû çóó÷èä ãýæ 2 àíãèëíà.
Áàðààíû õºäºë㺺íèé çóó÷èä íü òýýâðèéí àæ àõóé, àãóóëàõûí àæ àõóé òýäãýýðèéí ¿íäñýí ¿¿ðýã í ¿éëäâýðëýëèéí õóäàëäààíû íýð òºðºë áîëãîí òîäîðõîéëîõ ÿâäàë þì. ̺í ýíý çóó÷èä ìààíü ¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷ õî¸ðûí õî¸óëàíãèéí ýðõ àøãèéã õàìãààëäàã. Ï¿¿ñ êîìïàíè íü çóó÷ëàã÷äààð äàìæóóëàõ ýñýõ íü ¿éë àæèëëàãààíûõ íü îíöëîãòîé õîëáîîòîé þì. Õóâààðèëàëòàä îðîëîöæ áóé çóó÷äûã ò¿âøèíãýýð íü àíãèëæ áîëíî. õóâààðèëàëòàä îðîëöîæ áóé çóó÷ëàã÷ á¿õýí íü íýã ò¿âøèíã áèé áîëãîäîã.
¯éëäâýðëýã÷- õýðýãëýã÷ 0 ò¿âøèíòýé áóþó øóóä ñóâàã
¯éëäâýðëýã÷ - Æèæèãëýíãèéí õóäàëäàà –õýðýãëýã÷ 1 ò¿âøèíòýé
¯éëäâýðëýã÷ -Áººíèé õóäàëäàà – æèæèãëýí – õýðýãëýã÷
2 ò¿âøèíòýé
¯éëäâýðëýã÷ - çóó÷ëàã÷ /ººðèéí- ÎÓ-ÆÕ-õýðýãëýã÷-3 ò¿âøèíòýé
¯éëäâýðëýã÷ - Áèðæ-ÁÕ-ÆÕ- õýðýãëýã÷ - 3 ò¿âøèíòýé.
Èõýâ÷ëýí ¿éë÷èëãýýíèé áàéãóóëëàãàä øóóä ñóâàã àæèëàãääàã. Áàðààíû áîðëóóëàëòûí øèíæ ÷àíàð îíöëîãîîñ øàëòãààëæ õýäýí çóó÷ äàìæèõûã òîäîðõîéëæ áîëíî. ¯¿íèé òóëä ï¿¿ñ êîìïàíèé ç¿ãýýñ ñóâãèéã õóâààðèëàëòûí àëü ¿¿ðãèéã ººðºº ã¿éöýòãýõ áîëîìæòîé, àëèéã çóó÷äààð õèéëãýõ âý ãýäãèéã çºâ òîäîðõîéëîõ øààðäëàãòàé. Ìàðêåòèíãèéí çóó÷èä, õýëáýë áàéãóóëàõ íü ºðñºëäºã÷èéí àøèãëàæ áóé ñóâàã áóþó èæèë òºñòýé ñóâàã àøèãëàæ áàðààã áîðëóóëäàã.
ªðñºëäºã÷èéíõººñ òýñ ººðººð àæèëäàã ï¿¿ñ êîìïàíû õóâààðèàëòûí ñóâãèéí ãîë çîðèëãî íü á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õýðýãëýã÷äýä áîãèîí õóãàöààíä ÷àíàð àëäàãäàõã¿éãýýð áàãà çàðäëààð õ¿ðãýõ ÿâäàë þì. Ýíý çîðèëãûã áèåë¿¿ëýõýä ¿éëäâýð ï¿¿ñ äàíãààð õèéæ ÷àäàõã¿é ¿¿íä çàðöóóëàõ öàãàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã øèíý÷ëýõ, áîëîâñðîíãóé áîëãîõ òåõíîëîãèéã ñàéæðóóëàõ çýðýãò èë¿¿ ¿ð àøèãòàé áîëíî. Äîîðõ 3 ç¿éëèéã àíõààðäàã.
1. Áèçíåñèéí çóó÷äûí òºðºë
2. Çóó÷äûí òîî
3. Õàðèóöëàãà, íºõöºë
Çóó÷äûã àøèãëàõ à÷ õîëáîãäîë.
1. Òóõàéí óëñûí õýìæýýíèé çàðäëûã áàãàñãàæ ºãäºã. òóõàéí ï¿¿ñèéí õóâüä à÷ õîëáîãäîëòîé.
¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷ 
¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷ 
¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷ ¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷ ¿éëäâýðëýã÷ çóó÷ õýðýãëýã÷ ¿éëäâýðëýã÷ õýðýãëýã÷ 6 õàðèëöàà
Áàðààã ò¿ãýýã÷ íü ñóâàã áà çóó÷èä äîîðõ ¿¿ðýãòýé.
1. Ñóäàëãàà õèéõ ¿¿ðýãòýé. Áàðààã õýðýãëýã÷äýä õ¿ðãýõ äýâøèëòýä àðãà òåõíèêèéã îëîõûí òóëä ÿíç á¿ðèéí ñóäàëãàà õèéõ
2. ̺í ñóðòàë÷èëàõ, óðàìøóóëàõ áîëîìæòîé ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ õóäàëäàí àâàã÷òàé õîëáîî òîãòîîõ. Áàðààíû çîõèöóóëàëòûã õèéõ ¿¿ðýãòýé. Áàðààíû õºäºë㺺íèé çîõèîí áàéãóóëàõ ¿¿ðýãòýé.
Ñàíõ¿¿æèëò ñóâãèéã ¿éë àæèëàãààíû àøèãòàé õóâààðèëàõûí òóëä àç òóðøèëò õèéæ õàðèóöëàãûã ººðºº ¿¿ðíý. Ìàðêåòèíãèéí õóâààðèëàëòûí ñóâèéí àñóóäàë íü Ẻíèé õóäàëäàà õýðýãëýã÷äýýñ ãàäíà áàéíãûí õýðýãëýã÷èäòýé õàðüöàõ õàðüöààíààñ ýõýëäýã. Ýíý õàðüöààíä äîîðõ ç¿éëèéã àâ÷ ¿çäýã.
Õóäàëäàí àâàõ õýìæýý õóãàöààíäàà íèéë¿¿ëæ áóé áàéäàë, ìºí áàéðøèë ÿìàð áóéã àíõààðàõ, á¿òýýãäýõ¿¿íèé íýð òºðºë õè÷íýýí áàéãààã, íèéë¿¿ëæ áóé á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íý ÿìàð áàéãààã /ßïîíä Just in time íýâòð¿¿ëæ õýðýãëýäýã/ ìºí êîìïàíû ºðòºã çàðäëûã àíõààðàõ øààðäëàãòàé. /Àãóóëàõûí àæ àõóé áà òýýâðèéí çàðäàë/. Õóâààðèëàëòûí ñóâàãò àíõààðàõ ãîë ç¿éë íü õýðýãëýã÷äèéí õýðýãöýýã õàíãàæ áóé ýðõèéã àíõààðíà. Þóíû ºìíº õýðýãëýã÷ óã áàðààã àíõààðàõàä õèð õóãàöàà çàðöóóëæ áóéã àíõààðàõ ìºí õýëõýý õîëáîîã òîãòîîõ / ÿàæ õîëáîî òîãòîîõ, ¿éë÷èëãýý ÿìàð áàéãààã àíõààðàõ / õýðýãëýãý÷èäýä ÿàæ ¿éë÷èëæ áàéíà/. Óã ¿éë÷èëãýý õýðýãëýã÷èäýä öàã ¿åý îëæ áàéãàà ýñýõ ò¿ãýýõ áà õóâààðèëàëòûí ñóâãèéã çºâõºí áèåò õýëáýðýýð õèéãääýã ãýæ ¿çýæ áîëîõã¿é. Çàðèì íýã ñàëáàðò çóó÷èä àæèëäàã /óðëàãèéí áàéãóóëëàãà îðæ áîëíî/.
¯éëäâýðëýã÷èéí õóâüä çàðöóóëñàí õºðºí㺺 õóãàöààíä íü àøèãòàéãààð áóöààæ àâàõ öîðûí ãàíö àðãà áîë õóâààðèëàëòûí ñóâãààð äàìæóóëæ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã áîðëóóëàõ ÿâäàë þì. Ñ¿¿ëèéí ¿åä ï¿¿ñ êîìïàíèä õóâààðèëàëòûí óëàìæëàëò ñóâãèéã îðõèîä áîñîî ìàðêåòèíãèéí ñèñòåì àøèãëàäàã áîëñîí.
- - áèðæ
- Áººíèé õóäàëäàà
- æèæèãëýí õóäàëäàà
- õýðýãëýã÷
Óëàìæëàëò ñèñòåì ãýæ áèåò çóó÷äûã àøèãëàæ õýðýãëýã÷òýé ¿éë àæèëëàãàà þì. Ìàðêåòèíãèéí áîñîî òîãòîëöîî íü óëàìæëàëò ñèñòåìèéí ýñðýã ¿éëäâýðëýã÷ íü 1 áà õýä õýäýí Ẻíèé õýðýãëýã÷èäýä áîëîí õýäýõ õýäýí æèæèãëýí õóäàëäààíààñ á¿ðäñýí ñèñòåì þì. Áîñîî òîãòîëöîîíû ¿åä ¿éëäâýðëýã÷ áîëîí Ẻíèé õóäàëäàà, æèæèãëýí õóäàëäàà ãóðâûí àëü àëèí ÷ ãîë ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýæ áîëíî. Èéìä ýíý íü ººð ººðèéí çîðèëãîîñ øàëòãààëàí ñóâãèéí ãèø¿¿äèéí õîîðîíä ãàð÷ áóé çºð÷ëèéã àðèëãàõ õÿíàëòûí ãîë õýðýãñýë áîëäîã ìàðêåòèíãèéí áîñîî òîãòîëöîî íü 3 òºðºëòýé.
1. Ãýðýýò ìàðêåòèíãèéí áîñîî ñèñòåì
2. Óäèðäóóëàõ ìàðêåòèíãèéí áîñîî ñèñòåì
3. Íýãäñýí ìàðêåòèíãèéí áîñîî ñèñòåì
Ãýðýýò ìàðêåòèíãèéí áîñîî ñèñòåì íü ¿éëäâýðëýã÷ Ẻíèé õóäàëäàà, æèæèãëýí õóäàëäààíû õîîðîíäûí ¿éë àæèëëàãààã ãýðýýãýýð çîõèöóóëæ áèåý äààñàí ¿éë àæèëëàãààã ýðõëýã÷èéã õýëäýã.
Óäèðäóóëàõ ìàðêåòèíãèéí áîñîî ñèñòåì íü ýäãýýðèéí àëü íýã íü íºãººäºº õàðúÿàëàãäàõ áèø ò¿¿íä îðîëöîã÷äîîñ õýí íýãíèé õ¿÷èí ÷àäàë ¿éëäâýðëýã÷äèéí õýðýãöýýã ¿íäýñëýí ¿éëäâýðëýë õóâààðèëàëòûí ¿éë àæèëëàãààã çîõèöóëäàã.
Íýãäñýí áîñîî ìàðêåòèíãèéí ñèñòåìèéí ¿åä ¿éëäâýðëýë õóâààðèëàëòûí ¿å øàò íü íýãäñýí ýçýìøèë áàéäàã.
Æèæèãëýíãèéí õóäàëäààíû ¿¿ðýã. Æèæèãëýí õóäàëäàà íü àìèíû áîëîí àæ àõóéí áóñ ¿éë àæèëëàãààíä õýðýãëýõ çîðèóëàëòààð ýöñèéí õýðýãëýã÷èäýä áàðàà ¿éë÷èëãýýã õ¿ðãýõòýé øóóä õîëáîãäñîí ¿éë àæèëëàãààã ººðòºº áàãòààäàã. Æèæèãëýí õóäàëäààíû áàéãóóëëàãà íü íýã òàëä ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ºìíººñ áàðààã ñóðòàë÷ëàõ áîðëóóëàõ, óðàìøóóëàõ ¿éë àæèëëàãàã ÿâóóëäàã. / Çàõ çýýëèéã ñóäëàõ áàðààã àíãèëàõ, ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ, õàäãàëàõ ãýõ ìýò þì/ ͺ㺺 òàëä õýðýãëýã÷äèéí ºìíººñ õóäàëäàí àâàõ õýðýãöýýã óðüä÷èëàí ìýäýõ, òýýâýðëýõ, ñóóðèëóóëàõ, çàñâàõ õèéõ, ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ ãýõ ìýò õî¸ð òàëûí ¿¿ðýã ã¿éöýòãýíý. Æèæèãëýí õóäàëäààíû áàéãóóëëàãûã õýä õýä àíãèëàëä àâ÷ ¿çíý.
1. Áîðëóóëàëòûí õýìæýýãýýð íü
2. Áàðààíû íýð òºð뺺ð íü
3. ªì÷èéí õýëáýðýýð íü áèå äààñàí, ñàéí äóðûí ïäýëã¿¿ðèéí ñèñòåì.
Ãèíæèí õýëõýýñýýð íýãäñýí äýëã¿¿ð ãýæ óäèðäëàãà õºðºíãº, ñàíõ¿¿ á¿õ þì íü òºâëºðñºí 2 áà ò¿¿íýýñ äýýø äýëã¿¿ðýýñ òîãòîõûã õýëíý. Áèå äààñàí ñàéí äóðûí äýëã¿¿ð ãýæ ººðñäèéí ñàéí äóðûí õ¿ñýëòýýð õýä õýäýí êîìïàíè ï¿¿ñèéí äýëð¿¿ð íýãäýæ íýã òîìîîõîí ñàëáàð ¿¿ñãýäýã.
¯éë àæèëëàãààíû õýëáýðýýð í äýëã¿¿ðèéí áóñ ¿éë÷èëãýý.
Áººíèé õóäàëäààíû ¿¿ðýã. Áººíèé õóäàëäàà ãýæ á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã àæ àõóéí çîðèóëàëòààð áà ¿éë÷èëãýýã äàõèí ¿ðãýëæë¿¿ëýõ çîðèëãîîð àâ÷ õýðýãëýæ áóé áàéãóóëëàãà õ¿ì¿¿ñèéí ¿éë àæèëëàãàà þì. Áººíèé õóäàëäààíû çóó÷èä í ýöñèéí õýðýãëýã÷èäýýñ áóñàä òºðëèéí õýðýãëýã÷èäýä á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éë÷èëãýýã õóäàëäàí áîðëóóëàõ ¿éë àæèëëàãàà ýðõýëäýã.
Áººíèé õóäàëäààíû çóó÷äûã 3 àíãèëíà.
1. Áººíèé õóäàëäàà÷èä
2. Àãåíòóóä
3. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí õóäàëäààíû ñàëáàð ãàçðóóä
4. Äèñòðèáüþòîð
Áººíèé õóäàëäàà÷èä íü áààíèé çàõ çýýëèéí èõýíõ õóâèéã ýçëýíý. Òýä ºðãºí õýðýãëýýíèé çàõ çýýëèéí áîëîâñðóóëñàí áà õàãàñ áîëîâñðóóëñàí àëü ÷ òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õóäàëäàí àâàõ áîðëóóëàõ ¿¿ðýãòýé.
Àãåíò ¿éëäâýðëýã÷èéí àãåíò, êîìèññûí õóäàëäàà÷èä, áðîêåðóóä ãýñýí 3 òºðºëòýé.
¯éëäâýðëýã÷èéí àãåíò ¿éëäâýðëýëèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã òîäîðõîé ãàçàð íóòàãò ¿éëäâýðëýã÷èéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ò¿ãýýæ áîðëóóëàõ ¿¿ðýãòýé. Êîìèññûí õóäàëäàà÷èä íü ÕÀÀ çàõ çýýë äýýð àæèëäàã áà îðîí íóòãèéí çàõ çýýë äýýð íèéë¿¿ëýã÷äýýñ õºäºº àæ àõóéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã àâ÷ õàäãàëàõ, çýðýãëýæ, õýðýãëýã÷äèéã îëæ õàðèëöàí òîõèð÷ áîðëóóëäàã. Áðîêåð íü õóäàëäàã÷ õóäàëäàí àâàã÷äûã óóëçóóëæ ºãºäºã áà çàõ çýýëèéí òóõàé ìýäýýëëýýð õàíãàõ õóäàëäààíû íºõöºëèéã õýëýëöýí òîõèðäîã, ¿éëäâýðëýã÷èéí õóäàëäààíû ñàëáàð ãàçðóóä í ¿éëäâýðëýã÷èéí õÿíàëòàä ¿éë àæèëëàãààãàà ã¿éöýòãýäýã áàéãóóëëàãà õ¿ì¿¿ñ þì.
Лекц №16
Èäýâõæ¿¿ëýëòèéí удирлага
1. Èäýâõæ¿¿ëýëòèéí ìºí ÷àíàð, à÷ õîëáîãäîë
2. Èäýâõæ¿¿ëýëòèéí ¿íäñýí àðãóóä
3. Èäýâõæ¿¿ëýëòèéí ñòðàòåãè çàðäëûã òîäîðõîéëîõ
Èäýâõæ¿¿ëýëò ãýäýã íü á¿òýýãäýõ¿¿íèé òàëààð çàõ çýýëä ìýäýýëýë ºãºõ õýðýãëýã÷äèé㠺人õ, õàòãàõàä ÷èãëýñýí äóðûí ¿éë àæèëëàãààã õýëäýã. Èäýâõæ¿¿ëýëò íü äîîðõ ¿íäñýí à÷ õîëáîãäîëòîé.
1. Á¿òýýãäýõ¿¿íèéã áóñäààñ îíöëîõ
2. Õóäàëäàí àâàõ ¿éë àæèëëàíààä øààðäëàãòàé ìýäýýëëýýð õàíãàõ
3. Õóäàëäàí àâàã÷äûã õàòãàõ, ÿòãàõ, ººðòºº òàòàõ
4. Ýðýëòèéã óðàìøóóëàõ, ¿éëäâýðëýã÷ áóñ çóó÷ëàã÷èéí ¿éë àæèëëàãààã óëàì ñàéæðóóëàõ çîðèëãîòîé
5. ¯éë àæèëëàãààã óëàì ñàéæðóóëàõ çîðèëãîòîé.
¯íèéã áóóðóóëæ ýðýëòèéã íýìýãä¿¿ëäýã áîë èäýâõæ¿¿ëýëò íü ¿íèéã áóóðóóëàõã¿éãýýð ýðýëòèéã íýìýãä¿¿ëäýã.
¯¿íýýñ ãàäíà èäýâõæ¿¿ëýëò íü ï¿¿ñèéí íýð òºðèéã ñàéæðóóëàõ õýðýãñýë áîëäîã.
ßíç á¿ðèéí íèéë¿¿ëýã÷äèéã ººðòºº òàòàæ á¿òýýãäýõ¿¿íèé ÷àíàð íýð òºðëèéã ñàéæðóóëàõ áîëîìæòîé áàéäàã, ìºí ï¿¿ñèéí íýð õ¿íäýýð ÷àäàëòàé ñàéí áîëîâñîí õ¿÷íèéã ººðòºº òàòäàã.
Çóó÷ëàã÷äûã ï¿¿ñò õàíäàõ õàíäëàãàòàé èòãýìæëýëèéã áýõæ¿¿ëæ ºãäºã. Èäýâõæ¿¿ëýëò íü ººð õýä õýäýí àðãàòàé áàéäàã.
1. Ðåêëàì ñóðòàë÷èëãààíû
2. Áîðëóóëàëòûí óðàìøóóëëûí
3. Áèå÷èëñýí õóäàëäààíû
4. Îëîí íèéòèéí õàðèëöàà õîëáîîíû ãýõ ìýò
Ýíý íü òîäîðõîé èâýýí òýòãýã÷äèéí íýðèéí ºìíººñ áàðàà ¿éë÷èëãýýíèé òàëààðõ ìýäýýëëèéã çàõ çýýëä õ¿ðãýäýã. Áèå õ¿íèé áóñ òºëººëºëòèéí òºëáºðò õýëáýð, ººðèéí çîðèëãî îáúåêòîîñ õàìààð÷ äàðààõ áàéäëààð àíãèëäàã. Ñóðòàë÷èëãààã á¿òýýãäýõ¿¿í áà áàéãóóëëàãûí ãýæ 2 àíãèëäàã. Òóõàéí ï¿¿ñèéí ¿éëäâýðëýæ áàéãàà áàðàà ¿éë÷èëãýýã ñóðòàë÷ëàõ, áàéãóóëëàãûí ººðèéíõ íü ¿éë àæèëëàãààã ñóðòàë÷ëàõ ãýõ ìýò. Á¿òýýãäýõ¿¿íèé ñóðòàë÷èëãààã øóóä íºëººòýé, øóóä áóñ íºëººòýé ãýæ 2 àíãèëíà.
- Øóóä íºëººòýé áàðààã õóäàëäàí àâàõàä áîãèíî õóãàöààíä íºëººëäºã. Øóóä áîðëóóëàëò íü èðýýä¿éí ýðýëòèéã áèé áîëãîäîã. ̺í ñîíãîìîë ýðýëòèéã èäýâõæ¿¿ëýí ñóðòàë÷èëãàà, àíõäàã÷ ýðýëòèéã èëýðõèéëñýí ñóðòàë÷èëãàà ãýæ àâ÷ ¿çäýã.
À/ Àíõäàã÷ ýðýëòèéã èëýðõèéëñýí ñóðòàë÷èëãàà ãýäýã íü ¿éë÷èëãýýã åðºíõèé áàéäëààð òàéëáàðëàæ ñóðòàë÷ëàõ ñóðòàë÷èëãàà þì. Òóõàéëáàë åðºíõèé áàéäëààð íü ÒV-ð ñóðòàë÷èëíà. Ýíý ñóðòàë÷èëãàà íü á¿òýýãäýõ¿¿íèé àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí ýõíèé ¿å øàòàíä õýðýãæ¿¿ëäýã.
Á/ Ñîíãîìîë ýðýëòèéã èëýðõèéëñýí ñóðòàë÷èëãàà ãýäýã íü òîäîðõîé ìàðêèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ñóðòàë÷èëàõûã õýëíý. Ýíý ñóðòàë÷èëãàà á¿òýýãäýõ¿¿íèé ìº÷ëºãèéí ºñºëò òîãòâîðæèëòûí ¿å øàòàíä ÿâóóëàõàä òîõèðîìæòîé ñóðòàë÷èëãàà ÿâóóëæ áóé ï¿¿ñ êîìïàíè íü äàðààõ çé¿ëèéã àíõààðàõ øààðäëàãàòàé áàéäàã.
Ø þóã ñóðòàë÷ëàõ
Ø õýíä õ¿ðãýõ /çóó÷ëàã÷, õýðýãëýã÷/
Ø ñóðòàë÷èëãààíû ÿìàð õýðýãñëèéã àøèãëàõ âý? / ñîíèí, ñýòã¿¿ë, TV, ðàäèî/
Ø ÿìàð äýñ äàðààëàëòàéãààð ÿàæ õýëýõ âý?
Ø ñóðòàë÷èëãàà ÿâóóëñíààð ÿìàð ¿ð ä¿íä õ¿ðýâ
2. Áîðëóóëàëòûí óðàìøóóëàë. Ýíý íü õýðýã÷äèéí ýðýëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ, çóó÷ëàã÷äûí ìàðêåòèíãèéí ¿éë àæèëëàãààã ò¿ãýòãýõ ñàéæðóóëàõ çîðèëãîòîé áîãèíîð õóãàöààíû èäýâõæ¿¿ëýëòèéí àðãà þì. Äîîðõ ÷èãëýëýýð ÿâàãääàã.
Ø Õýðýãëýã÷èä ð¿¿ ÷èãëýñýí
Ø Çóó÷ëàã÷äàä ÷èãëýñýí
Ø ªºðèéí àæèëòàí ìýðãýæèëòýí ð¿¿
Õýðýãëýã÷èä ð¿¿: Áîðëóóëàëòûí öýã äýýð áîðëóóëàõ ÿâöàä õèéãäýõ õóäïàëäààíû ÿàðìàã õóäàëäààíû ¿åä õýðýãëýäýã. Áîðëóóëàëòûí öýã ïäýýð õèéõ ñóðòàë÷èëãààòàé òºñòýé, õóäàëäàí àâàã÷äûí àíõààðëûã òàòàõ ñàíàìñàðã¿é õóäàëäàí àâàëò áèé áîëãîäîã. Õóäàëäàí àâàã÷äàä ìýäýýëýë ºãºõ ãýõ ìýò çîðèëãîîð õèéãääýã. Ìýäýýëýë ºãºõ ñóðòàë÷èëãààã àíõäàã÷ ýðýëòèéã áèé áîëãîõ çîðèëãîîð á¿òýýãäýõ¿¿íèé àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí ýõíèé øàòàíä ÿâóóëäàã. ªäººõ ÿòàãõ ñóðòàë÷èëãààã ñîíãîìîë ýðýëòèéã áèé áîëãîõ çîðèëãîîð ìº÷ëºãèéí II, III ¿å øàòàíä ÿâàãääàã. Ñàíóóëàõ ñóðòàë÷èëãààã õýðýãëýã÷èäýä òóõàéí áàðààíû òàëààð áàéíãà ñàíóóëæ áàéõ çîðèëãîîð ìº÷ëºãèéí Ø ¿å øàòàíä ÿâàãääàã. Õóäàëäààíû ¿çýñãýëýí ÿàðìàãààð äàìæèõ óðàìøóóëëûã øèíý á¿òýýãäýõ¿¿íèéã òàíèóëàõ óðàìøóóëàõ õ¿ì¿¿ñèéí ñîíèðõîëûã òàòàõ çîðèëãîîð áîðëóóëàõ ¿éë àæèëëàãààíä õóäàëäàí àâàã÷ òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õóäàëäàí àâñàí òîõèîëäîëä ï¿¿ñèéí òàíèõ òýìäýã ìàðê á¿õèé æèæèã ñóðòàë÷èëãààíû áýëýã äóðñãàëûã ºãºõ, ìºí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õóäàëäàí àâñàí òîõèîëäîëä äàãàëäàõ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ¿íý òºëáºðã¿éãýýð ºãºõ.
Ø Çóó÷ëàã÷ ðóó ÷èãëýñýí.
Ø Õóäàëäààíû ÿàðìàã ¿çýñãýëýí
Ø Áóñàä õýëáýð
Áóñàä õýëáýðò õóäàëäààíû àæèë÷äûã ñóðãàõàä óðàìøóóëàë ¿ç¿¿ëýõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëò õèéæ óðàëäààí çàðëàõ ìàÿãààð óðàìøóóëæ áîëíî. çýýë òóñëàìæ ¿ç¿¿ëýõ, áîðëóóëàëòûí àæèëòàíãèéí ìýðãýæèë äýýøë¿¿ëýõ, ñóðãàõ ìýäýýëëýýð õàíãàõ. Ýäãýýðèéã ñîíãîõîä ï¿¿ñèéí çàõ çýýëèéí õýâ øèíæ, ï¿¿ñèéí áîðëóóëàëòûí óðàìøóóëëûí õ¿ðýýí äýõ çîðèëòóóä òóõàéí ¿åä áèé áîëñîí íºõöºë áàéäàë àøèãëàæ áàéãàà àðãûí ¿ð ä¿íã òîîöîæ ¿çýõ õýðýãòýé.
3. Áèå÷èëñýí. ¯¿íèéã ÿâóóëûí áà õóâèéí õóäàëäààã õýëíý. Ýíý íü áàðààã áîðëóóëàõ çîðèëãîîð 1 áóþó õýä õýäýí õóäàëäàí àâàã÷èäòàé ÿðèëöàõ òàíèëöóóëàãûã ÿâóóëæ áàéäãààðàà îíöëîãòîé. Õýðýãëýã÷èäòýé ï¿¿ñèéí òºëººëºã÷ áèåýð î÷èæ óóëçäàã. Ýíý õýëáýð í íèëýýä ºðãºí õ¿ðýýòýé îëîí òºðëèéí ¿éë àæèëëàãààã äîòðîî õàìðóóëæ áàéäàã. Á¿òýýãäýõ¿¿íèé òàëààð õýðýãëýã÷èäýä çºâëºãºº ºãºõ áèå÷ëýí õóäàëäààëàõ ÿíç á¿ðèéí äààòãàë äàãàëäàõ ¿éë÷èëãýý ÿâàãääàã. ̺í 5-ð çàð÷ìààð àâ÷ ¿çäýã. 1. Áîðëóóëàëòûí ºìíºõ áýëòãýë ¿å øàò. Ýíý ¿å øàòàíä õóäàëäàà÷íûã áýëòãýõ ¸ñòîé. Ýíý íü á¿òýýãäýõ¿¿íèé çàõ çýýëèéí ºðñºë人í õóäàëäààíû òåõíèêèéí òàëààð ìýäýõ øààðäëàãàòàé. 2. Ñóäàëãàà øèíæèëãýýíèé ¿å øàò. Ýíä õóäàëäàà÷èí íü çîðèòîä çàõ çýýëèéã ñóäëààä òýäýíä ÿìàð ñóðòàë÷èëãàà ÿâóóëàõ âý? ãýäãèéã òîãòîîíî. 3. Õýðýãëýã÷äèéí õóâèéí îíöëîãèéí ñóäàëãàà. Õóäàëäàà÷èí èðýýä¿éí õóäàëäàí àâàõ ¿éë àæèëëàãàà ðóó õàíäàõ ºìíº íü òóõàéí áàéãóóëëàãà áîëîí õýðýãëýã÷äèéí òàëààð á¿õ òàëûí ìýäýýëëèéã àâñàí áàéõ ¸ñòîé. Òóõàéëáàë ÿìàð á¿òýýãäýõ¿¿í õýðýãëýäýã, óã á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õýðõýí ¿íýëäýã, îäîî ÿìàð á¿òýýãäýõ¿¿í ñîíèðõîæ áóéã ã¿íçãèéð¿¿ëýõ ¸ñòîé. 4. Áîðëóóëàëòûí ¿å øàò.
AIDA
A – attention àíõààðàë
I – Idea ñàíàà
D - õ¿ñýë
A – àction ¿éë àæèëëàãàà
5. Áîðëóóëàëòûí äàðààõ ¿éë àæèëëàãàà. Õóäàëäàà÷íû àæèë çºâõºí áîðëóóëàëò õèéñíýýð äóóñàõã¿é. Áîðëóóëàëòûí äàðàà õýðýãëýã÷ þó õèéæ áóéã ñóäëàíà. Äàðààãèéí õóäàëäààíû ÷àíàðò øóóä õàìààðíà.
Îëîí íèéòèéí õàðüöààíû õîëáîîíû. Ýíý íü ï¿¿ñèéí òîäîðõîé çîðèëòûã øèéäýõèéí òóëä ìýäýýëëèéí õýðýãñýë áîëîí áàéð òàëáàðûã òºëáºðã¿éãýýð øèéäýæ òîäîðõîéëîõ. Õóäàëäààíä áàéãóóëëàãûí ä¿ð òºðõ ¿éë àæèëëàãàà áîëîí á¿òýýãäýõ¿¿íèé òàëààðõ õýðýãëýã÷èä íü ò¿íø¿¿äèéí çàñãèéí ãàçðûí íèéãýìä òàíèóëàí ìýä¿¿ëýõ òýäýíòýé áîëîìæèò áàéäëààð õàðèëöàà õîëáîîíû òîäîðõîé õýëáýð þì.
Ýíý õýëáýð íü ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áóé êîìïàíû õýðýãëýã÷èäòýé õàðèëöàà õîëáîî òîãòîîõ ¸ñòîé. / Çàñãèéí ãàçàð, îëîí óëñûí áàéãóóëëàãà, ò¿íøòýé/. Àëèâàà ï¿¿ñ áàéãóóëëàãà íü îëîí íèéòèéí õàðèëöàà òîãòîîõ óõààëàã ñóðò÷ëèëãààã çîõèîí áàéãóóëàõäàà äîîðõ òºðëèéã àøèãëàäàã.
1. Õýâëýë ìýäýýëëèéí áàéãóóëëàãàòàé õàðèëöàà òîãòîîõ.
2. Òîäîðõîé íýð òºðëèéí áàðààíä ñóðòàë÷èëãàà õèéõ
3. ßìàð íýã òºðëèéí çîõèöóóëàëò õèéõã¿é áàéõ çîðèëãîî çàñãèéí ãàçðûí áîëîí õóóëèéí áàéãóóëëàãòàé õàìòðàí àæèëëàõ
4. Ï¿¿ñèéí áàéð ñóóðü ä¿ð òºðõ ¿éë àæèëëàãààíû òàëààð óäèðäëàãûí çºâëºãºº ºãºõ ãýõ ìýò
3/ Ñòðàòåãè:
Èäýâõæ¿¿ëýëòèéí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõàä òóõàéí ï¿¿ñ çàõ çýýëèéí áàéäàë á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíæ ÷àíàð, á¿òýýãäëýõ¿¿íèé àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéã á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿å øàò çýðýã õ¿÷èí ç¿éëä çàéëøã¿é íºëººòýé. Òóõàéëáàë çàõ çýýëèéí áàéäàë íü èäýâõæ¿¿ëýëòèéí èæ á¿ðäëîèéã ñîíãîõîä íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Íýã ãîë õ¿÷èí ç¿éë áîëäîã. 3 ÿíçààð íºëºº ¿ç¿¿ëäýã ãýæ ¿çäýã.
1. Ãàçàð ç¿éí õ¿ðýý
2. õýðýãëýã÷äèéí òºðºë
3. Çàõ çýýëèéí Ẻãíºðºë
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíæ ìºí íºëººëäºã. Ýíý íü ºðãºí áà ¿éëäâýðëýë òåõíèêèéí áàðààíä èäýâõæ¿¿ëýëòèéí ººð ººð ñòðàòåãè àøèãëàíà. Á¿òýýãäýõ¿¿íèé àìüäðàëûí ìº÷ëºã òóõàéëáàë àìüäðàëûí /ì-í íýâòðýõ ¿åä õýðýãëýã÷äýä ìýäýýëýë ºãºõ áèå÷èëñýí õóäàëäààã îëíîîð ÿâóóëàõ ¿çýñãýëýí õóäàëäàà çîõèîí áàéãóóëàõ, îëîí íèéòèéí õàðèëöààã ºðãºæ¿¿ëýõ ºñºëòèéí ¿å øàòàíä òîäîðõîé ìàðêåòèíãèéí òîäîðõîé áàðààíû òýìäýãòýé áàðààã èäýâõæ¿¿ëýí çóó÷ëàã÷èéã óðàìøóóëàõ ¿éë àæèëëàãààã õýðýãëýã÷äýä òîãòâîðæèëòûí ¿å øàòàíä õýðýãëýã÷èäýä èäýâõæ¿¿ëýëòèéí ¿éë àæèëëàãàà ìýäýýëýë ºãñºí çîðèëãî íü ÿòãàõ õýðýãñýë áîëæ õóâèðíà. ªðñºë人í èõ ó÷ðààñ ñóðòàë÷èëãààíä èõýýõýí çàðäàë ãàð÷ àøèã áóóðíà áóóðàëòûí ¿å øàòàíä èäýâõæ¿¿ëýëòèéã áàãàñãàæ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã áîëîâñðîíãóé áîëãîæ øèíý÷ëýõ áîëíî. Àëèâàà ï¿¿ñ ¿éëäâýðëýë áîðëóóëàëòàà íýìýãä¿¿ëæ àøèã îëîõ çîðèëãîîð èäýâõæ¿¿ëýëòèéí áîäëîãîî ¿éë àæèëëàãààòàé ÿâóóëàõûí òóëä 2 ñòðàòåãè õýðýãëýíý.
1. Òàòàõ
2. Ò¿ëõýõ
Èäýâõæ¿¿ëýëòèéí çàðäëûã ñòðàòåãèàð òîäîðõîéëîõ.
Ìåíåæìåíòèéí çîðèëãî ñòðàòåãè òîäîðõîéëñíû äàðàà íèéò õýäýí òºðëèéí çàðäàë ãàðàõûã òîäîðõîéëíî. ßìàð õýëáýðò õýðýãëýýíèé /ç-ã çàðöóóëàõûã òîäîðõîéëíî.
Çàðäëûí òºñâèéã òîäîðõîéëñîí íü èäýâõæ¿¿ëýëòèéí íýã ÷óõàë áîäëîãî þì. Õýä õýäýí àðãààð òîäîðõîéëíî.
1. ¯ëäýãäëèéí àðãà ýíý íü ìàðêåòèíãèéí òºñâèéã á¿õ ¿éë àæèëëàãààíä òîäîðõîéëñíû äàðàà ¿ëäýãäëèéã èäýâõæ¿¿ëýëòýä çîðèóëíà. Ñóë òàë íü: õºðºíãèéí áàòàëãààòàé çàðäàë íü ï¿¿ñèéí çîðèëãîòîé õîëáîîã¿é èäýâõæèëòèéí ¿éë àæèëëàãààíä òàâèõ àíõààðàë ñóëàðíà.
2. ªíãºðñºí îíû çàðäëûí ã¿éöýòãýë áîëîí èðýõ îíû òºëºâëºãººã ¿íäýñëýí òîãòîîíî. Äàâóó òàë íü:
1. Òîöîîëîõîä õÿëáàð
2. ªíãºðñíèé äóòàãäàë èðýýä¿éí ÷èã õàíäëàãàä òóëãóóðëàäàã
Ñóë òàë íü: Íèëýýä ðèñêòýé
3. ªðñºëäºã÷èéí èäýâõæèëòèéí çàðäàëä áàðèìæààëäàã àðãà.
1. ªðñºë人í óíàõã¿é, ºðñºëäºã÷èéí çàðäëûã ¿íýí çºâ ìýäýýëýõ áîëîìæã¿é, ºðñºëäºã÷äºä äàâóóëæ ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëäàã ¿ð àøèãòàé, ¿íäýñëýë ìóó.
4. Áîðëóóëàëòûí õýìæýýíä òîäîðõîé õóâèàð òîãòîîíî.
Õºðºíãèéí áàòàëãààòàé áîðëóóëàëò íýìýãäâýë èäýâõæèëòèéí çàðäëûí òºñºâ íýìýãääýã áîëîâ÷ ñóë òàë íü çîðèëãîòîé õîëáîîã¿é áîðëóóëàëòûí äàðàà õèéãääýãýýð áîðëóóëàëò áóóðàõàä çàðäàë áóóðíà.
5. Ï¿¿ñèéí çîðèëãîä ¿íäýñëýí çàðäëûí òºñºâ òîäîðõîéëíî.
Õàìãèéí äýâøèëòòýé ï¿¿ñèéí çîðèëãûã õýðýãëýã÷ õýðýãëýõ àðãà õýðýãñýë òºëºâëºæ ò¿¿íä òîõèðñîí çàðäàë òîîöíî. Èéìä òóõàéí àðãà õýðýãñýë á¿ð íü õºðºíãèéí áàòàëãààòàé õèéãäýõ àæèëëàãààòàé íÿãò óÿëäààòàé. Ñóë òàë íü: Çîðèëãûã îíîâ÷òîé òîäîðõîéëîõ áýðõøýýëòýé.
No comments:
Post a Comment